فهرست مطالب
 
بخش اول : مقدمه  ( 16 اسلاید )
 
    حفاری
    روش های حفاری
    انواع روش های حفاری مکانیکی
    سیستم حفاری دستی
    کاربرد
    حفاری ترانشه
    تعریف گمانه زنی
    کاربردگمانه
    روش های حفاری گمانه
 
بخش دوم : حفاری گمانه به روش حفاری مته ای ( 62 اسلاید )
 
    معرفی روش
    کاربردها
    انواع اوگرها
    1-اوگرهای دستی
    انواع اوگرهای دستی
    الف- اوگر ایوان
    ب- اوگر مارپیچی
    ج- اوگر شن
    د- اوگر هلندی
    ه- اوگر حلزونی
    و- اوگر خمره ای
    2-اوگرهای ماشینی
    الف-اوگرهای ماشینی پره کوتاه
    سرمته و حلزونی ها برای حفاری با اوگر ماشینی پره کوتاه
    نکاتی در مورد اوگرهای پره کوتاه
    ب-اوگرهای ماشینی پره بلند
    مکانیزم حفاری
    اتصال مته های حلزونی
    نمونه گیری
    مته حلزونی
    مته توخالی و توپر
    حفاری با مته های حلزونی حین اجرا
    مزیت اوگر توخالی نسبت به توپر
    موارد استفاده اوگر
    ویژگی های اوگر
    ج- اوگرهای سطلی
    عمق حفاری
    حفاری در زیر آب زیرزمینی
    باکت جهت حفاری در خاک
    باکت کربال
    باکت های زنگوله ای
    سرمته اوگرهای سطلی
 
بخش سوم : حفاری گمانه به روش حفاری دورانی (21 اسلاید )
 
    روش کار
    کیسنیگ یا گل حفاری
    بررسی مواد خروجی از گمانه
    پالایش گل حفاری
    سرمته های حفار
    انواع سر مته بر اساس نوع خاک
    انواع دستگاه حفاری دورانی
 
بخش چهارم : حفاری گمانه به روش شستشویی ( 9 اسلاید )
 
    معرفی روش
    مزایا
    محدودیتها
 
بخش پنجم : حفاری گمانه به روش حفاری ضربه ای ( 30 اسلاید )
 
    معرفی
    خارج کردن مواد حفاری
    روش های حفاری ضربه ایی
    1-حفاری ضربه ای با چکش های بادی
    چکش های حفاری سبک -دستی . چالزن دستی
    ب-چکش های بادی سنگین
    انواع چکش های بادی سنگین
    2-حفاری ضربه ای با دریل واگن
    دریل واگن چرخ لاستیکی
    دریل واگن چرخ زنجیری
    3-حفاری ضربه ایی به روش قدیمی
    حفاری ضربه ایی DHT
 
بخش ششم : مقایسه نحوه عملکرد و کارائی روش های مختلف حفاری ( 5 اسلاید )
 
بخش هفتم : مته های حفاری ( 41 اسلاید )
 
    مته های حفاری
    اصول طراحی مته
    سرمته های حفاری شستشویی
    سرمته های حفاری دورانی
    سر مته حفاری دورانی ( توپر)
    سرمته های حفاری دورانی( توپر مخروطی )
    سرمته های حفاری دورانی تک غلتکی ( یک مخروطی )
    سرمته های حفاری دورانی بدون مغزه گیری مته مخروطی چرخشی (Roller Cone Bit)
    سرمته های حفاری دورانی الماسه
    ساخت مته الماسه
    مشکل عمده مته های الماسی
    انواع مته الماسه
    سرمته حفاری دورانی الماسه مصنوعی
    سرمته های حفاری دورانی مغزه گیر
    تقسیم بندی سرمته های مغزه گیر
    سرمته های حفاری دورانی مغزه گیر
    مته های مورد استفاده در سیستم حفاری ضربه ای
    انتخاب نوع سرمته
    اصول حفاری
    عوامل موثر در تعیین بار مته
 
بخش هشتم : بررسی مجموعه ادوات ، وسایل و تجهیزات  مورد استفاده در سیستم های مختلف حفاری ( 71 اسلاید )
 
    مجموعه ادوات سیستم های حفاری
    دکل های حفاری جاده ای
    دکل های حفاری صحرایی
    دکل های حفاری آبی
    دکل های حفاری سبک قابل حمل
    تجهیزات حفاری
    کیسینگ یا غلاف
    حوضچه رسوبگیر
    رشته لوله های حفاری(راد)
    گران قیمت بودن رشته لوله های حفاری
    اجزاء رشته لوله های حفاری
    سیال حفاری
    تقسیم بندی سیال حفاری
    مواد معدنی مورد استفاده در حفاری
    ویژگی های یک گل حفاری مطلوب
    تمیزکردن ته چاه و انتقال کنده‏های حفاری
    خنک کردن مته و لوله‏های حفاری
    روان کردن مته و لوله‏های حفاری
    اندود کردن دیواره چاه و جلوگیری از ریزش آنی
    کنترل فشارهای زیر زمینی
    معلق نگه داشتن کنده‏ها و مواد وزن افزای گل به هنگام خاموشی پمپ‏ها
    ترخیص شن و کنده‏های حفاری روی الک لرزان
    تحمل بخشی از وزن لوله‏های حفاری و لوله‏های جداری
    به حداقل رسانیدن ضایعات وارد بر سازند‏های مجاور چاه
    انتقال توان هیدرولیک پمپ‏ها به مته
    سیستم گردش
    روش انتقال کنده های حفاری
    انتقال کنده های حفاری – روش مستقیم
    انتقال کنده های حفاری – حفاری مستقیم با تزریق هوای فشرده و کف
    انتقال کنده های حفاری – روش معکوس
    انتقال خرده های حفاری – حفاری معکوس به روش مکش ایجاد خلاء ، جت ساکشن
    انتقال خرده های حفاری – مکش مستقیم ، روش دوتایی
    روش انتقال کنده های حفاری معکوس روش ایرلیفت
    منابع
 

حفاري معمول ترين وقديمي ترين روش شناسايي زيرسطحي است . در واقع به واسطه حفاري دسترسي مستقيم به محيط زير سطحي بوجود آمده و بدين ترتيب ضمن شناسايي ظاهري خاك و يا سنگ و پي، انجام آزمايش هاي صحرايي امكان پذير مي گردد .

گمانه زني يعني عمل ايجاد چاههايي در زمين به قطر ۵ تا ۲۵ سانتی متر که توسط دستگاه های حفاری در زمین حفرمی شود.

گمانه ها ممكن است بصورت عمودي ، شيب دار يا افقي باشند که از آنها استفاده هاي مختلفي ميشود از جمله :

    نمونه برداري از مصالح زمين ،
    انجام آزمونهاي برجا ،
     بررسي شرايط هيدروژئولوژي ،
     ايجاد شبكه زهكشي ،
    شمع ريزي براي پي.

حفاری گمانه به یکی از ۵ روش زیر صورت می پزیرد :

    حفاری مته ایی ( حفاری با اوگر )
    حفاری دورانی ( روتاری )
    حفاری شستشویی
    حفاری ضربه ای
    حفاری چکشی

-حفاری ضربه ای با چرخاندن سر مته و بطور همزمان اعمال فشار رو به پايين به آن،مته در داخل زمين نفوذ مي كند . بطور كلي اعمال بار به اوگر به دو صورت دستي و ماشيني صورت مي پذيرد و حداكثر عمق حفاري در سيستم هاي ماشيني به مراتب بيشتر از سيستم هاي دستي است .حفاري با اوگر براي كاوش هاي ژئوتكنيك درون شهري و عمدتاًبرای تعيين ضخامت خاك دستي توصيه مي شود .

-حفاری دورانی : در این روش سر مته فولادی که متصل به انتهای لوله فولادی است، از سر چاه به کمک موتور ، حرکت دورانی و رو به پایین برای خرد کردن مصالح  می‌نماید.گل حفاری از داخل لوله به درون چاه تزریق شده و از اطراف لوله به همراه خرده ریز های حفاری  سر چاه بر می‌گردد.برای حفاری در انواع خاک و سنگ قابل استفاده میباشد و همچنین  این روش مناسب حفاری در زیر سطح اب زیر زمینی میباشد .

-حفاری به روش شستشویی ، روشي نسبتاً قديمي  كه براي حفاري گمانه هاي با قطر كم در خاكهاي ريزدانه و درشت دانه كاربرد دارد. حفاري گمانه با تركيبي از ضربه زدن و خرد كردن توسط ادوات حفاري باعث سست شدن می‌شود. تبديل قطعات خاك به تكه هاي كوچك تر بوسيله مايع تحت فشار و سپس آب با فشار زیاد از سوراخ سر مته خارج و خرده‌ها را به خارج هدایت می‌کند.

-حفاری ضربه ای براي حفاري گمانه در سنگ هاي سخت استفاده میشود .در سيستم هاي حفاري ضربه اي يك چكش سنگين متناوباً بالا برده شده و سقوط داده مي شود. انرژي ناشي از سقوط وزنه موجب خرده شدن سنگ و حفر گمانه مي گردد.

-مته های حفاری معمولا به پایین ترین بخش لوله حفاری متصل بوده و از این طریق موجب شکستن و خرد شدن سنگ  و نفوذ در انها می گردد نباید اجازه داد که ذرات خرده سنگ در ته چاه جمع گردند و از این طریق موجب کاهش درجه ی نفوذ پذیری مته و استهلاک دندانه های مته شوند.

-تجهیزات حفاري مشتمل بر موارد زیر می باشد :

     میله های حفاری
    کیسینگ
    سرمته
    نمونه گیر
    و سایر لوازم جزئی

و....